Στο Αμύνταιο, μεγάλες δυσκολίες σε σχέση με τη θερμοκρασία και την ξηρασία εντοπίστηκαν το 2024 κυρίως κατά το χειμώνα και το καλοκαίρι, με την άνοιξη να κινείται σε σχετικά φυσιολογικά για την περιοχή επίπεδα. Παρ’ όλα αυτά, η έκπτυξη των οφθαλμών ήταν πρώιμη κατά 10 και πλέον ημέρες. Ο θερμότερος, ενδεχομένως, χειμώνας σε σχέση με όποιον θυμούνται στην περιοχή και τα λίγα για το Αμύνταιο χιόνια δεν βοήθησαν τα αμπέλια να εκμεταλλευτούν το χειμερινό λήθαργο και να αναπαυθούν αποτελεσματικά. Το καλοκαίρι ήταν και αυτό θερμό και άνομβρο, μάλιστα πέρα από κάθε προηγούμενο. Ωστόσο, τα πρέμνα των ποικιλιών μέσης και όψιμης ωρίμασης βοηθήθηκαν από το φυσιολογικό, για την περιοχή, Σεπτέμβριο. Ο τρύγος ήταν πρώιμος περίπου κατά δύο εβδομάδες και οι πρώιμες ποικιλίες δεν είχαν τον απαιτούμενο χρόνο για μια πλήρη και ισορροπημένη ωρίμαση. Κυρίως επηρεάστηκαν οι λευκές πρώιμες ποικιλίες, όσον αφορά την οξύτητά τους που ήταν χαμηλότερη από το επιθυμητό. Το ξινόμαυρο, όμως, ευνοήθηκε και έδωσε σταφύλια με πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και ισορροπία ανάμεσα στην τεχνολογική και τη φαινολική ωριμότητα. Συνολικά, το 2024 ήταν μια πολύ καλή εσοδεία για το Αμύνταιο, που όσον αφορά το ξινόμαυρο άγγιξε το εξαιρετικό.

Ιδιαίτερα όψιμη ήταν η εσοδεία του 2023 στο Αμύνταιο. Οι βροχές ήταν πολλές, τόσο κατά την άνοιξη όσο και κατά τις αρχές του καλοκαιριού. Τελικώς, με επιμελή διαχείριση, οι επιπτώσεις τους μπόρεσαν να ελεγχθούν. Το καλοκαίρι ήταν άνυδρο και ζεστό, αλλά και εδώ η γνώση γύρω από το αμπέλι και οι έγκαιρες παρεμβάσεις βοήθησαν σημαντικά ώστε η ωρίμαση να εξελιχθεί εξαιρετικά καλά. Έτσι, η ζώνη έδωσε πολύ καλά αποτελέσματα και τα κρασιά του 2023 είναι ικανά να εκφράσουν το μοναδικό τερουάρ της περιοχής και τα χαρακτηριστικά των ποικιλιών της. Με άλλα λόγια, πρόκειται για μια εσοδεία που κρίθηκε ως πολύ καλή και, μάλιστα, τυπική ενός αμπελώνα μεγάλου υψομέτρου όπως είναι αυτός του Αμυνταίου. Τα κρασιά είναι ανάλογα, δηλαδή πολύ καλά.

Αναμφισβήτητα, το 2022 ήταν μια δύσκολη και απαιτητική χρονιά για τον αμπελώνα του Αμυνταίου. Ο χειμώνας ήταν κρύος και ο πρώτος μήνας της άνοιξης, ο Μάρτιος, ένας από τους ψυχρότερους όλων των εποχών. Ωστόσο, η υπόλοιπη άνοιξη ήταν ήπια. Από την άλλη μεριά, οι βροχοπτώσεις ήταν ικανοποιητικές και το έδαφος μπόρεσε να αναπληρώσει τα αποθέματά του σε νερό. Μία χαλαζόπτωση τον Ιούνιο μείωσε την ποσότητα της παραγωγής κατά 20%-40%. Το σημαντικότερο καιρικό φαινόμενο ήταν, όμως, οι βροχοπτώσεις του Αυγούστου, οι ψηλότερες σε χιλιοστά της τελευταίας εικοσαετίας όσον αφορά τα στατιστικά για τον εν λόγω μήνα. Αναλόγως δύσκολος ήταν και ο Σεπτέμβριος. Την περίοδο εκείνη οι πρώιμες ποικιλίες (ασύρτικο, μαλαγουζιά), που είναι πιο ευαίσθητες στη σήψη, βρίσκονταν στο στάδιο της ωρίμασης, οπότε οι παρεμβάσεις που χρειάστηκαν για να αποφευχθούν μυκητιάσεις έπρεπε να είναι άμεσες. Αμπελώνες που δεν παρακολουθήθηκαν στενά παρουσίασαν όψιμο περονόσπορο και προβλήματα στην ωρίμαση. Ωστόσο, οι όψιμες ποικιλίες, όπως το ξινόμαυρο, ευνοήθηκαν από τις διαφορές θερμοκρασίας ημέρας και νύχτας που σημειώθηκαν το Σεπτέμβριο, συγκεντρώνοντας, έτσι, σάκχαρα και ανθοκυάνες. Ο Οκτώβριος επεφύλαξε καταπληκτικό καιρό. Οι λίγες βροχές του βοήθησαν να ολοκληρωθεί ομαλά ο τρύγος, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Τελικώς, τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά όπου οι αμπελώνες παρακολουθούνταν και φροντίζονταν στενά και η ολοκλήρωση της εν λόγω αντιμετώπισης έγινε μέσω προσεκτικής διαλογής καρπού. Τα κρασιά του 2022 είναι πλούσια σε αρώματα, με καλά επίπεδα αλκοόλης και καλή φαινολική σύσταση. Η ολική οξύτητά τους είναι ψηλή, παραδόξως και το pH τους, κάτι που αποδίδεται στη μεγάλη συγκέντρωση καλίου.

Ο ζεστός για το Αμύνταιο χειμώνας επεφύλαξε χαμηλές θερμοκρασίες και χιονοπτώσεις για το Μάρτιο του 2021, έως και τις αρχές Απριλίου. Έτσι, η βλαστική περίοδος καθυστέρησε, προστατεύοντας το αμπέλι από παγετούς. Η ανομβρία κατά το συνήθως βροχερό Μάιο αντιστάθμισε αρκετά την οψίμιση, με τελική ώθηση για ωρίμαση τον Ιούνιο, εν μέσω πολλών έντονων βροχών και ζέστης. Ήταν ο πρώτος μήνας του πιο ζεστού θέρους στα έως τότε καταγεγραμμένα χρονικά της Ευρώπης. Ψηλές θερμοκρασίες, ιδίως τον Αύγουστο και υδατικό έλλειμα στρέσαραν έντονα το αμπέλι, που όπου αρδευόταν διασφάλισε την ομαλότητα του βιολογικού κύκλου του. Σε αυτό το πλαίσιο, το επιλεκτικά υποβοηθούμενο υδατικά ξινόμαυρο, που είναι ευαίσθητο στην ξηρασία, ωρίμασε εξαιρετικά, δίνοντας ανάλογα κρασιά. Αρχή τού τρύγου διεθνών ανοιχτόχρωμων ποικιλιών στα τέλη Αυγούστου και ολοκλήρωση πριν τα μέσα Σεπτεμβρίου, μήνα που τρυγήθηκαν οι πιο όψιμες ανοιχτόχρωμες ποικιλίες, έχοντας πολύ καλή οξύτητα. Η ποσότητα παραγωγής ήταν γενικώς μειωμένη.

Το 2020 ήταν μία τυπική εσοδεία για το Αμύνταιο. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν υπήρξαν ακραία καιρικά φαινόμενα και η άνοιξη είχε δυνατές και επωφελείς βροχές. Το τέλος, όμως, του καλοκαιριού βρήκε τα σταφύλια πιεσμένα από έντονες βροχοπτώσεις. Οι ιδανικές συνθήκες θερμοκρασίας των αρχών του φθινοπώρου συνετέλεσαν στην εξαιρετική αρωματική και φαινολική ωρίμαση. Οι ανοιχτόχρωμες ποικιλίες έδωσαν αρωματικό σταφύλι με αρκετή οξύτητα, ενώ το ξινόμαυρο ωρίμασε θαυμάσια.

Η μεγάλη διάρκεια χιονοπτώσεων τους χειμερινούς μήνες χωρίς ακραίες θερμοκρασίες και οι πολλές και δυνατές βροχές που ακολούθησαν την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού του 2019 λειτούργησαν ευεργετικά για τα εδαφικά υδατικά αποθέματα στο Αμύνταιο. Οι καιρικές συνθήκες του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου ήταν εξαιρετικές και έτσι οι πρώιμες ποικιλίες πρωίμισαν περαιτέρω. Αντίθετα, λόγω της πτώσης της θερμοκρασίας και της ανομβρίας του Σεπτεμβρίου οι όψιμες ποικιλίες τρυγήθηκαν οψιμότερα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Οι ανοιχτόχρωμες ποικιλίες έδωσαν έντονα αρωματικά κρασιά με πολύ καλή οξύτητα, όπως συνέβη και με τις πρώιμες σκουρόχρωμες, όσον αφορά τα ερυθρά κρασιά. Συγκεκριμένα, ροδίτης και ξινόμαυρο τρυγήθηκαν σε πολύ καλά επίπεδα ωρίμασης κατά την εξαιρετική αυτή εσοδεία.

Πάρα πολύ καλή εσοδεία το 2018 για το Αμύνταιο, εμφάνισε υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η χρονιά ξεκίνησε με χαμηλές θερμοκρασίες και έντονες χιονοπτώσεις. Τα φυτά είχαν πλούσια υδατικά και θρεπτικά αποθέματα. Ο Μάιος ήταν άστατος και οδήγησε σε επιτάχυνση της βλάστησης λόγω σημαντικής ανόδου των θερμοκρασιών. Αυτό και οι ιδανικές θερμοκρασιακές διαφορές ημέρας και νύχτας οδήγησαν σε πρωίμιση. Το ξινόμαυρο τρυγήθηκε εντός Σεπτεμβρίου, γεγονός πρωτόγνωρο για την περιοχή. Τα σταφύλια του 2018 είχαν υψηλό αρωματικό δυναμικό, εξαιρετική οξύτητα και υψηλή τεχνολογική ωρίμαση. Το ξινόμαυρο ωρίμασε εξαιρετικά όσον αφορά τα σάκχαρα και είχε μεγάλη φαινολική συμπύκνωση.

Στο Αμύνταιο επικράτησαν παρατεταμένα χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα και την άνοιξη του 2017 και έντονες βροχοπτώσεις το Μάιο. Το καλοκαίρι ήταν σχετικά άνυδρο, με πολύ καλές θερμοκρασίες, χαμηλότερες κατά τις νύχτες. Αυτά συνέβαλαν στην πρωτόγνωρη πρωιμότητα των ανοιχτόχρωμων όπως και των σκουρόχρωμων ποικιλιών. Τα κρασιά του 2017 έχουν υψηλό αρωματικό δυναμικό και εξαιρετική οξύτητα. Οι σκουρόχρωμες ποικιλίες και ειδικά το ξινόμαυρο παρουσίασαν ανάλογη ωρίμαση, τόσο στα σάκχαρα, όσο και στις φαινόλες τους.

Άνυδρος και θερμός ο χειμώνας, οδήγησε στη βροχερή άνοιξη του 2016, κατά την οποία σημειώθηκαν κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες. Έτσι, η άνθιση διεξήχθη παρατεταμένα. Το καλοκαίρι που ακολούθησε ήταν μετρίως ζεστό και σχετικά ξηρό, ενώ ο Σεπτέμβριος αρκετά βροχερός. Όλα τα βλαστικά στάδια της αμπέλου ήρθαν στις αναμενόμενες ημερομηνίες, με εξαίρεση των σκουρόχρωμων ποικιλιών, ο περκασμός των οποίων ήταν πρώιμος. Οι πρώιμες ανοιχτόχρωμες και σκουρόχρωμες ποικιλίες αντέδρασαν διαφορετικά στις βροχοπτώσεις σε σχέση με τις όψιμες, τουλάχιστον όσον αφορά την ποσότητα παραγωγής. Αυτή ήταν μειωμένη για τις πρώιμες και αυξημένη για τις όψιμες ποικιλίες. Η ποιότητα των λευκών κρασιών είναι εξαιρετική, με έντονο αρωματικό δυναμικό, πολύ καλή οξύτητα και ανάλογη δομή.

Αρκετά δροσερό το 2015 στο Αμύνταιο, που χάρηκε τη χρονιά αυτή μια πολύ καλή εσοδεία. Αρκετές οι βροχοπτώσεις στο ξεκίνημα της βλαστικής περιόδου της αμπέλου, έδωσαν στη συνέχεια τη θέση τους σε ξηρό και ζεστό καιρό, ενώ οι αρχές Σεπτεμβρίου παρουσίασαν ιδιαίτερα ψηλές θερμοκρασίες. Η ποιότητα των σταφυλιών των πρώιμων ποικιλιών ήταν πολύ καλή. Τα κρασιά από αυτές έχουν πολύ καλά αρώματα, ισορροπία σε οξύτητα και αλκοόλ και καλή δομή. Ωστόσο, η ωρίμαση των όψιμων ποικιλιών επηρεάστηκε από τις βροχές του Σεπτεμβρίου και τελικά τα κρασιά τους έχουν ευχάριστα φρουτώδη αρώματα και τονισμένη οξύτητα. Αξιοσημείωτη ήταν η εξαιρετική ποιότητα του ροδίτη.

Ο χειμώνας στο Αμύνταιο δεν είχε πολλά χιόνια, ούτε πολλές βροχές, αλλά την άνοιξη οι βροχοπτώσεις πρωταγωνίστησαν, δίνοντας μεν πληρότητα υδατικών αποθεμάτων, αλλά και έδαφος ανάπτυξης ασθενειών, που απαίτησαν αυξημένη προληπτική φυτοπροστασία. Ο Σεπτέμβριος ήταν εξαιρετικά βροχερός και άστατος, οπότε οι ημερομηνίες του τρύγου για το σταφύλι κάθε ποικιλίας καθορίστηκαν, αναγκαστικά, από τα καιρικά φαινόμενα και τα επίπεδα υγείας του καρπού, τα οποία αύξησαν κατά πολύ και τις ανάγκες διαλογής του. Ευτυχώς, στα τέλη Σεπτεμβρίου σημειώθηκε καλοκαιρία, που βοήθησε στην ωρίμαση του ξινόμαυρου και διέσωσε το δυναμικό του μεγαλύτερου όγκου των σκουρόχρωμων ποικιλιών.

Απαιτητική αμπελουργικά χρονιά με εξαιρετικά, όμως, αποτελέσματα ήταν αυτή του 2013 για το Αμύνταιο. Ο αμπελώνας είχε εξαιρετικές επιδόσεις, οπότε απαιτήθηκε σχετική ρύθμιση του φορτίου του, ώστε να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα ποιότητας. Οι καιρικές συνθήκες, με σταθερούς και μέτριας έντασης βορειοδυτικούς ανέμους διασφάλισαν την άριστη υγεία του σταφυλιού και οι ιδανικές διαφορές ημερήσιας και νυχτερινής θερμοκρασίας συνετέλεσαν στα υψηλά επίπεδα φαινολικής ωρίμασης και στον αρωματικό πλούτο του. Χαρακτηριστικό της εσοδείας 2013 ήταν η εξαιρετική ωρίμαση του καρπού και η πολύ καλή οξύτητα, με ψηλά επίπεδα μηλικού οξέος.

Πολύ καλή εσοδεία ήταν το 2012 για το Αμύνταιο. Οι καιρικές συνθήκες ήταν πολύ ευνοϊκές και οι βροχοπτώσεις της άνοιξης δεν δημιούργησαν προβλήματα ασθενειών. Παρατονία αποτέλεσε ένα χαλάζι εντός Ιουνίου, που δημιούργησε μεγάλες καταστροφές. Οι θερμοκρασίες του καλοκαιριού ήταν πολύ καλές και συνέβαλαν στην πολύ καλή ωρίμαση των πρώιμων ποικιλιών. Αλλά και το φθινόπωρο ήταν ευνοϊκό, οπότε ο τρύγος έδωσε πολύ καλής ποιότητας σταφύλια. Οι πρώιμες ποικιλίες οδήγησαν σε κρασιά με πολύ καλά αρώματα και καλή οξύτητα, ενώ οι όψιμες ωρίμασαν πολύ καλά.

Αρχικά, λόγω έναρξης του κύκλου της αμπέλου με δροσιές, η χρονιά εκτιμήθηκε ως όψιμη, αλλά εντέλει η καθυστέρηση του τρύγου ήταν μικρή. Γιατί τα άνομβρα τελευταία 2/3 του καλοκαιριού, με άψογες θερμοκρασίες και ενδεδειγμένη ηλιοφάνεια χωρίς καύσωνες, επιτάχυναν τις διαδικασίες και οδήγησαν τα εξαιρετικής υγείας σταφύλια σε προοδευτική και πλήρη ωρίμαση. Στο πλαίσιο σχετικού υδατικού στρες περιορισμένη ήταν η βλαστική ανάπτυξη. Εν ολίγοις, εξαιρετική κρίνεται η χρονιά του 2011 για το Αμύνταιο, μία από τις καλύτερες εν γένει, με ανάλογα αρωματικά και φαινολικά στοιχεία.

Μετά από ένα σχετικά ήπιο χειμώνα, το Αμύνταιο βίωσε το 2010 μια βροχερή άνοιξη. Το καλοκαίρι ξεκίνησε δροσερό και παρότι οι μήνες Ιούλιος και Αύγουστος ήταν ξηροθεμικοί δεν έδωσαν καύσωνες. Η φαινολική ωρίμαση των σκουρόχρωμων ποικιλιών ήταν πολύ καλή. Τα λευκά κρασιά του Αμυνταίου εσοδείας 2010 διαθέτουν αρώματα υψηλής έντασης και καλή δομή. Τα δε ερυθρά είναι πολύ καλά έως εξαιρετικά. Διαθέτουν αρωματικό πλούτο και γευστική εκφραστικότητα.